Υπάρχει μια μικρή χαραμάδα στους ραγισμένους ανθρώπους που συναντώ στους δρόμους. Άλλοι στάζουν αίμα κι άλλοι ενδεχόμενα. Καμία φορά και τα δυο μαζί. Τις περισσότερες φορές αίμα. Τις λιγότερες ενδεχόμενα. Οι εξαιρέσεις ενδεχόμενα. Ο κανόνας αίμα. Όταν είσαι στη μεγάλη ανάγκη, αίμα κι ενδεχόμενα γίνονται ένα: ταυτίζονται.
Η χαραμάδα πάντως είναι η ίδια. Δεν ξεχωρίζει. Ραγισμένους λες τους διαθέσιμους, ραγισμένα και τα ερείπια. Μετακομίσεις αξιώνουν κι οι διαθέσιμοι, μετακομίσεις και τα ερείπια.
Έχουμε κατοικήσει και στις δυο κατηγορίες. Έχουμε φύγει κι απ’ τις δύο. Έχουμε υπάρξει και διαθέσιμοι και ερείπια. Ξεχωριστά και ταυτόχρονα. Έχουμε ασφαλίσει κι έχουμε εκθέσει. Έχουμε κλειδώσει κι έχουμε διώξει. Έχουμε αγγίξει το σκάσιμο στον τοίχο, κι έχουμε φύγει τρέχοντας με το που το τσάκωσε το βλέμμα μας. Έχουμε κοιμηθεί με ανοιχτή την πόρτα και με κλειστό παράθυρο. Έχουμε ποτίσει τα θεμέλια κι έχουμε ρίξει την πρώτη με τη βαριά.
Όλα ξεκινούν από την ίδια μικρή χαραμάδα που πιάνει τυχαία το μάτι στους ραγισμένους που σε προσπερνούν. Αυτή που σου δίνει την ψευδαίσθηση πως μπορείς να δεις κρυφά μέσα στον άλλον, αυτά που δε θα μπορούσες να δεις ακόμα κι αν είχες τη συγκατάθεση του για απανωτούς ακρωτηριασμούς …
Οι χαραμάδες των ραγισμένων είναι παγίδα. Γιατί ο άνθρωπος δεν είναι καλειδοσκόπιο να βλέπεις πολύχρωμα αστέρια μέσα του, ούτε τα πανοράματα του Barkerγια να έχεις σφαιρική αντίληψη του σύμπαντός του.
Το περισσότερο που μπορείς να κάνεις είναι να ψηλαφίσεις τη χαραμάδα. Να την προσεγγίσεις σαν ψεγάδι κι όχι σαν πιθανότητα… Γιατί αν γεννήθηκε από κάτι είναι όχι απ’ την πρόθεση, αλλά απ’ τη χρήση… Στους ραγισμένους ανθρώπους που συναντάς παρόλο πουαγοράζεις φθορά, δεν παίρνεις εμπειρία…
Ο Yvan Goll έγραψε τα Μαλαισιανά Τραγούδια (Chansons Malaises) στην Αυστρία την περίοδο 1931 – 34, αλλά τα εξέδωσε στο Παρίσι το Δεκέμβριο του 1934.
Μέσα από το στόμα της Manyana, ενός κοριτσιού της Μαλαισίας, μας παραδίδει 40 ποιήματα που ουσιαστικά χρονογραφούν την πορεία ενός έρωτα, όπως ξεκινάει σα φαντασίωση, εξελίσσεται σε ένστικτο, ενσαρκώνεται, παθιάζεται, φθείρεται, καταλήγει βαθιά πληγή και σταδιακά θάνατος.
Στα πρώτα ποιήματα της σειράς η Manyana μιλάει για τον απόλυτο προορισμό της στη ζωή, την άφιξη του Εραστή - Θεού:
Depuis ma naissace Je suis paree pour ta venue
Η φύση μπλέκεται σε μια συνομωσία αποπλάνησης κι ο Εραστής είναι κάποιος που θα ‘ρθει από τη θάλασσα, τη γη, τον αέρα. Όλα τα φυσικά στοιχεία προετοιμάζουν το έδαφος γι’ Αυτόν…
A ton approche toute la nuit frissone Les murs bougent Le jasmine sent plus fort La mer respire plus vite Et le vent excite Arrange mes cheveux Comme tu les aimes…
Ο Εραστής φτάνει, κι η Μανιάνα γνωρίζει τελικά το Θεό που περιμένει:
Et le ciel pose son Oreille de geant Contre la terre Pour ecouter si tu viens
Το σώμα της εντάσσεται στη συμπαντική αρμονία κι όσο περισσότερο το γνωρίζει ή της το γνωρίζει Εκείνος τόσο πιο βαθιά εισχωρεί στην ουσία της ύπαρξης της:
Peu m’ importe: exauce-moi Et donne-moi mon nom!
Κάποια στιγμή -διχασμένη στα δύο- καλείται να διαλέξει το δρόμο που θα ακολουθήσει:
Tu as plante devant ma porte Un jeune citronnier
Il n’ a que deux branches L’une porte un fruit d’ or L’ autre un fleur d’ argent
Comment me prefers-tu Vierge ou mere?
Επιλέγει αυτό για το οποίο είναι προορισμένη και παραδίδεται άνευ όρων στην απόλυτη δικαιοδοσία του Εραστή της. Η καρδιά των Μαλαισιανών τραγουδιών είναι ένας ύμνος στον απόλυτο έρωτα:
Sans que je le sache Etais – tu donc toujours en moi?
Η Manyana μιλάει πια για αυτοθυσία στο βωμό της ολοκληρωτικής ένωσης. Γίνεται τροφή, νερό, αέρας που τρέφει τον αγαπημένο της, αλλά κι ο τάφος που θα τον κλείσει μέσα του:
Dans tom baiser plus profound que le mort Je sens ta rage de rentrer en terre … Et ma chair te recoit comme un sepulcre…
Όσο προχωρούν τα ποιήματα, ο αγνός κοριτσίστικος έρωτας της αρχής δίνει τη θέση του σε ένα άγριο πάθος. Η Μανιάνα δεν ονειρεύεται πια, δεν ελπίζει, αλλά διεκδικεί, απαιτεί, απειλεί… Γεμίζει υποψίες που την εξοντώνουν:
Cette nuit un condor Vola dans ma chambre … Je sentis sur mon corps Son ombre brune … Au reveil un plume noire Gisait sur mon Coeur.
Δεν είναι πια το κορίτσι με το χαμηλό βλέμμα και το συνεσταλμένο χαμόγελο, αλλά μια μάγισσα, που επικαλείται σκοτεινές δυνάμεις για να κρατήσει αυτό που της ανήκει, όταν το βλέπει να απομακρύνεται:
Bientot dans le the d’ or Tu boiras une goutte rouge Une goutte du sang lunaire … Tu m’ aimeras Malgre toi.
Προς το τέλος, ο έρωτας της Manyana έχει μεταλλαχτεί εντελώς:
Dieux: Arrachez les yeux de mon visage Qui s’ ecaqrguillent sans le voir … Dieux: Donnez-moi la mort Pour qu’ il pense encore un fois a moi.
Το μόνο ζητούμενο πια –με την ίδια ένταση που κάποτε ζητούσε τον Έρωτα- είναι ο θάνατος: Le doigt de la mort…
Τα 40 βήματα του Έρωτα έχουν συντελεστεί. Κι η Μπλε Βανίλια μένει ξάγρυπνη...
Τα "Μαλαισιανά Τραγούδια" κυκλοφορούν σε μετάφραση Ε.Χ.Γονατά από τις εκδόσεις "Στιγμή"
Σήμερα κάνει θλίψη. Είχα συγκεκριμένο θέμα να γράψω, αλλά δεν έχω μυαλό να συγκεντρωθώ. Παραείναι σκοτεινά έξω και το τεχνητό φως με αρρωσταίνει, όταν επιστρατεύεται στις λάθος ώρες.
Κατά τ' άλλα μια ζωή συστήνομαι ως παιδί του φθινοπώρου. Μήπως έφτασε η ώρα να αλλάξω κατηγορία; Η πρώτη σκοτεινιά με διαλύει, ενώ πριν κάποια χρόνια με έκανε να νιώθω βασιλιάς. Ακόμα πιο μικρός δε, αγαπούσα ακόμα και να βολτάρω στη βροχή. Άλλες εποχές, άλλα ήθη. (Μάλλον γερνάω).
Πέρσι πάντως τέτοια εποχή έγραφα κάτι αντίστοιχο (check here), το οποίο και φέτος με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο (εξέλιξη- όχι αστεία). Οπότε θα μπορούσα να μη γράψω τίποτα άλλο.
Απλά να σας πω ότι είχα τη χαρά να βρω ένα τραγούδι που έψαχνα χρόνια ολόκληρα σαν τρελός, από ένα δίσκο που είναι super σπάνιος και συλλεκτικός πια, και είχα επιστρατεύσει γνωστούς και άγνωστους με δισκοθήκες και διασυνδέσεις να μου το βρουν. Κι ευτυχώς το χω και παίζει όλη μέρα από το πρωί και κάπως χαίρομαι. (Ας είναι καλά ο Th. που μου το βρήκε).
Το φορτώνω στον Hamlet να το ερωτευτείτε κι εσείς. Η φωνάρα είναι η (δεύτερη λατρεμένη jazz φωνή) Sarah Vaughan, η κομματάρα -εντελώς re-invented- είναι το Where do I begin (πες με και Love Story theme) του Francis Lai και ο δίσκος απόκτημα για όποιον φιλημένο απ' το Θεό τον έχει στην κατοχή του το Sarah Vaughan - Live in Japan.
Ειδικά χαρισμένο μπας κι εξορκίσει τη σημερινή μελαγχολία...
Έληξε η αμφισβήτηση. Αποφανατίστηκαν οι επαναστάσεις. Καταγγέλθηκε η απάτη κάθε "πρωτοπορίας". Μια οργιαστική Σιγή εβλάστησε σε όλες τις ρωγμές. Κοιτάξτε αυτούς τους νεαρούς των δεκαπέντε-δεκαεφτά χρονών. Κοιτάξτε τους καλά. Προσέξτε την Κατήφεια τους. Την νευρική τους απάθεια, την σιωπή τους, την δύσαρθρη ομιλία τους, την δύσθυμη σκληρότητα τους. Προσέξτε πόσο ακίνητος είναι αυτός ο Νέος Άνθρωπος. Πόσον αμίλητο φόνο κουβαλάει μέσα του. Κι αν ακόμα δεν είναι αυτοί ο Συναγερμός, θα έρθουν παιδιά και έφηβοι που θα είναι προορισμένοι για τον Νέο Λόγο. Απλά, για τον Λόγο. Για λέξεις που ποτέ δεν διαπράχθηκαν, για νοήματα που ποτέ δεν ορθολογήθηκαν, για εικόνες που ποτέ δεν μιλήθηκαν. Φοβηθείτε τους.
Αυτά έγραφε ο Μέγας Γιώργος Χειμωνάς μεταξύ άλλων στο πρώτο τεύχος του "Χάρτη" το Γενάρη του 1982!
Ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά 25 ολόκληρα χρόνια πριν!
Και δύο συμπεράσματα έρχονται αυτόματα στο μυαλό:
Ο Γ.Χ. ήταν πολύ μπροστά απ' την εποχή του.
Ανάμεσα στην απάθεια και το συμβιβασμό κάποιος κρίκος έχει την τάση να μας παραλείπει...
Όταν πρωτογνώρισα τον DevendraBanhartμου φάνηκε ένας διασκεδαστικός, αλλόκοτος νέο-hippyμε μια δική του θέση απέναντι στο σύμπαν. Δεν μπορούσα να καταλάβω που ακριβώς κολλάει στην εποχή μας, κι όμως κατά έναν παράδοξο τρόπο όσο κι αν ήθελα, (όχι και πολύ μεταξύ μας) δε μπορούσα να τον αποκόψω απ’ αυτήν. Το CrippleCrowαπό ένα ενδιαφέρον διαφορετικό album, άρχισε να διεκδικεί όλο και πιο επιτακτικά τη θέση του στην μουσική μου καθημερινότητα, ώσπου κυριολεκτικά έγινε mustακρόαμα.
Ψάχνοντας τον λίγο παραπάνω, συνειδητοποίησα ότι δεν ήταν μόνο δική μου undergroundανακάλυψη, αλλά και το νέο hotnameτης παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας. Μέχρι αφιέρωμα στο madτον πέτυχα. Θυμάμαι πέρσι το καλοκαίρι όταν μας τίμησε, δεν είχα καταφέρει να τον δω και μου είχε στοιχίσει. Βέβαια είχα επιλέξει AntonyHegartyκαι δεν το μετανιώνω ακόμα και σήμερα. Ήθελα όμως να δω τι είναι τέλος πάντων αυτό το φαινόμενο Devendraαπό κοντά, και πως αποδίδει επί σκηνής την αλλόκοτη αίσθηση που βγάζει στα albumτου.
Η μουσική του έχει κάτι από την ελευθεριάζουσα ψυχεδέλεια των late-sixties, τις folkιστορίες των τροβαδούρων της εποχής, τη latinαίσθηση του Antonio Carlos Jobim αλλά και τους αρχέγονους ρυθμούς μιας αχρονικής εντέλειας. Εκεί που ροκάρει, εκεί λατινίζει κι άλλοτε σαν μάγος μιας φυλής που χάνεται στα βάθη του χρόνου, τελεί τα εξαγνιστικά του μυστήρια σε μια γλώσσα που δε μιλήθηκε ποτέ. Έχω την αίσθηση ακούγοντας τις δουλειές του Devendraότι τα πάντα μπορούν να συμβούν. Ακόμα κι αν σκάσει μέσα σε ένα κομμάτι μια ατομική βόμβα θα υπάρχει συγκεκριμένος λόγος, κι αυτό για μένα προσωπικά, είναι ο ορισμός του καλλιτέχνη με προσωπικότητα. Αυτού δηλαδή που μια ζωή αναζητώ μετά μανίας και με τουμπάρει με το που λέμε «χαίρω πολύ».
Μετά το CrippleCrow δεν ήξερα τι μπορούσε να περιμένει κανείς. Εννοώ, όσο προσεκτικά κι αν το ακούσεις, χάνεις τόσο πολύ το μέτρημα στο πόσα και τι μουσικά είδη, όργανα και ατμόσφαιρες μπερδεύει μεταξύ τους που λες αποκλείεται να έχει παραπέρα. Και να σου, 2 χρόνια μετά, σκάει μύτη το Smokey Rolls Down Thunder Canyon και σε αφήνει ξερό. Γιατί ο εκκεντρικός Devendraεκτινάζει όλο τον πανζουρλισμό τουC.C. σε άλλα ύψη κι άντε να τον βρεις. Από το εναρκτήριο παραμυθένιο Cristobalμε τη συμμετοχή-έκπληξη του GaelGarciaBernalκαι το Gosspel-οειδές (ω, ναι!) Saved, μέχρι το παρανοϊκό 8λεπτοSeahorse*και το sexyreggaeTheOtherWoman, μας αφηγείται με το δικό του τρόπο τις παράξενες απόκοσμες ιστορίες του.
Και μέσα σ’ όλο αυτόν τον πανζουρλισμό το album (για να μας αποτελειώσει)κλείνει μέσα σε ένα παράδεισο διεστραμμένων εγχόρδων που δίνουν τη θέση τους στη μοναχική κιθάρα του Devendra, ο οποίος alaJeffBuckleyσε μια μαγική μίνι – μπαλάντα κάνει μια μεγαλειώδη, στην απλότητα της, έξοδο με τα λόγια:
I’m gonna die of loneliness I know
I’m gonna die of loneliness for sure
My dearest friend, you’ll soon begin to love again
Η Ilham Shaheen μένει με το φτωχό -πλην τίμιο- σύζυγό της, Yaser Galal σε μια εργατική συνοικία στα παράλια της Αλεξάνδρειας. Την ευτυχία τους έρχεται να ταράξει η επίσκεψη της ψυχικά διαταραγμένης αδερφής της, Nadia El Gendi, η οποία, έχει χάσει όλη την πατρική περιουσία στη Mansoura. Με δυο βαλίτσες γεμάτες με τα απομεινάρια του λαμπερού παρελθόντος της, η Nadia, μην έχοντας που αλλού να πάει καταφεύγει στη μοναδική συγγενή της. Από την πρώτη στιγμή ανάμεσα στο Yaser και τη Nadia υφέρπει ένα δυνατό μίσος- ή μήπως είναι κάτι παραπάνω;
Και πως θα καταφέρει η έγκυος Ilham να συμβιβάσει την ιδιαιτερότητα της αδερφής της με τη λεπτή ισορροπία της οικογενειακής της ευτυχίας; Ο Αιγύπτιος σκηνοθέτηςAli Badrakhan, πιάνει στα χέρια του το αριστούργημα του Tennessee Williams και του αλλάζει τα φώτα. Ποια Vivien Leigh (για τη Jessica Tandy ούτε λόγος) και Marlon Brando; Ποια Νέα Ορλεάνη και Belle Reve και ποιος Elia Kazan; Μικροπράγματα. Τα θρυλικά πάθη της Blanche Dubois μιλούν παγκόσμια γλώσσα και αξιώνουν τα δάκρυα του αμείλικτου αιγυπτιακού κοινού, σε μια ταινία που έσπασε τα ταμεία και σάρωσε τα αιγυπτιακά (μην ξεχνιόμαστε) κινηματογραφικά βραβεία. Προκάλεσε μάλιστα και τον ανελέητο καβγά των δύο πρωταγωνιστριών, της Nadia και της Ilham, o οποίος έληξε μόλις φέτος, 5 χρόνια μετά την προβολή της ταινίας, με τη μεσολάβηση της επίσης άσπονδης φίλης τους ηθοποιού Laila Elwi (ορίστε και το κουτσομπολιό της αιγυπτιακής show biz).
Ακολουθεί μίνι φωτογραφικό αφιέρωμα στην... ταινία. (κάτι σαν φωτορομάντζο).
Τα πρόσωπα:
Ilham Shaheen, Yaser Galal, Nadia El Gendi
Τα καρέ:
Θέλω να το δω!!!!! Όποιος έχει άκρες με την αιγυπτιακή αγορά ας μου το κάνει δώρο! Σε δυο μήνες έχω γενέθλια. Προλαβαίνετε!
Trailer οσονούπω. Προς το παρόν πάρτε αυτό το κλάσεις κατώτερο και ξεπερασμένο ανοσιούργημα: