Σαν Αφροδίτη...

Η Αφροδίτη Μάνου είναι μεμονωμένη περίπτωση. Είναι η πιο ολοκληρωμένη γυναίκα τραγουδοποιός που πέρασε από τα μουσικά μας πράγματα. Όχι ότι δεν υπήρξαν κι άλλες. Υπήρξαν και πιθανότατα υπάρχουν. Η Μάνου όμως ήταν η μόνη που κατάφερε να είναι ευαίσθητη χωρίς να είναι εύθραυστη (ή μάλλον μπορούσε να γίνει κατά βούληση). Είχε τσαμπουκά και ακομπλεξάριστη θηλυκότητα. Δε δίσταζε να τα «ρίξει» σε ένα αρσενικό ή ακόμα και να γίνει μια παλιοκατίνα (η πιο σωστά να το απενοχοποιήσει δηλώνοντας το). Ήταν το άβγαλτο κορίτσι που είχε στην τελική το πάνω χέρι (κι όποτε δεν το είχε ήταν επιλογή της). Έδινε στον άντρα του 80 και του 90 την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να την κυνηγήσει, ενώ στην πραγματικότητα εκείνη οδηγούσε τα βήματα του. Έφτιαξε ένα δικό της σύμπαν στο οποίο η γυναίκα ήταν απόλυτη βασίλισσα σε αναζήτηση σχετικού (ή…και άσχετου) βασιλιά, κι αυτό όχι σε κάποιο μακρινό βασίλειο, αλλά στη σύγχρονη Αθήνα του καυσαερίου και των πολυκατοικιών.

Δεν ήταν όμως μόνο ερωτικοί οι προβληματισμοί της, αλλά και κοινωνικοί, ενίοτε και πολιτικοί κι όλα αυτά σε μια γλώσσα τόσο αιχμηρή και σαρκαστική που την τοποθετεί αναμφισβήτητα ανάμεσα στις μεγαλύτερες στιχουργούς της γενιάς της. Έφτιαξε ποίηση γνήσια αστική, αυθεντικά λαϊκή και αναντίρρητα σύγχρονη. Κοριτσίστικη σε εναλλαγή με γυναικεία και στην ουσία της ανθρώπινη.

Η Μάνου όμως δεν είναι μόνο δημιουργός αλλά και μια ερμηνεύτρια εξαιρετικής ευαισθησίας και γκάμας. Ακόμα κι αν (υποθετικά) δεν αποφάσιζε ποτέ να εκθέσει το μέσα της θα μπορούσε να υποστηρίξει επάξια δουλειές άλλων δημιουργών. Η φωνή της άλλοτε μπλαζέ κι άλλοτε οικεία. Πότε τρυφερή κι ευαίσθητη και πότε μεταλλική και ροκ. Πειθαρχημένη και ταυτόχρονα ατίθαση. Κάτι ανάμεσα στη Γιοβάννα του Σπήλιου Μεντή και σε μια ολόδική μας εκδοχή της Janis Joplin. Γρέζι και βελούδο την ίδια στιγμή. Να τραγουδά για τα φρικιά των Εξαρχείων και για τη μαμά της Αιδηψού, το «Σαν με Κοιτάς» του Σπανού και τα «Γράμματα απ’ τη Γερμανία» του Θεοδωράκη, την εμβληματική πια παιχνιδιάρικη «Μέρα μιας Μαίρης» του Κηλαιδόνη και το δικό της σκοτεινό «Φθινοπωρινό Σκύλο»…

Η Αφροδίτη Μάνου είναι για μας προσωπική υπόθεση. Για τον καθένα ξεχωριστά. Κατέχει κυρίαρχη θέση στις αναφορές μας και στις επιρροές μας. Αν μας αναλύσετε θα βρείτε μέσα μας κάτι από εκείνη. Από τον τρόπο που είδε και αποτύπωσε τα πράγματα, τους ανθρώπους και τον Έρωτα εν Αθήναις. Από τη λεπτή ειρωνεία και το σαρκασμό της, το χιούμορ και την ευαισθησία της.

Για μας η Αφροδίτη είναι εικόνες και στιγμές:

Είναι αυγουστιάτικο φεγγάρι που το χαζεύεις από το ανοιχτό παράθυρο του αυτοκινήτου.

Είναι ραδιοφωνικό ξενύχτι και γραμμένες κασέτες (τότε) και CD (τώρα)

Είναι σούρουπο στην Πειραιώς έξω απ’ το Γκάζι.

Είναι Κυριακή απόγευμα στα Εξάρχεια με φίλους ή χωρίς.

Και το σημαντικότερο: είναι οι άδειες και ασήμαντες Δευτέρες, οι Τρίτες κι οι Τετάρτες μας.

Είναι ολόκληρη η Αθήνα όπως την φανταζόμασταν παιδιά και τη γνωρίσαμε μεγαλώνοντας.

Με άλλα λόγια είναι όσα θα βλέπαμε αν διαπερνούσαμε τον τοίχο ενός διαμερίσματος της διπλανής πολυκατοικίας και η υποθετική βιογραφία που θα φτιάχναμε στο κεφάλι μας για έναν τυχαίο άνθρωπο που συναντήσαμε στο δρόμο…

Τα τελευταία χρόνια έχει επιλέξει (η την έχει επιλέξει) μια σιωπή και απέχει από προσωπικές καταθέσεις. Εμείς που την αγαπάμε και δεν είχαμε τη χαρά να τη γνωρίσουμε στα live, τη συναντάμε μέσα από τις δουλειές της στον κινηματογράφο και το θέατρο. Κι όχι ότι μας αφήνει παραπονεμένους: Αυτά που αγαπήσαμε και αναγνωρίσαμε σ’ αυτήν είναι ακόμα εδώ το ίδιο ζωντανά και ακμαία. Μας έχει λείψει όμως να την ακούσουμε να μας τραγουδάει λίγο πιο προσωπικά όπως μόνο εκείνη ξέρει. Σαν Αφροδίτη…

Κειμενάκι που γράφτηκε για το αφιέρωμα στην αγαπημένη μου Αφροδίτη στον Ηριδανό. Το post-άρω (uncut) με αφορμή τη γνωριμία μου μαζί της χτες το απόγευμα για την επερχόμενη συναυλία στο Θέατρο Βράχων στις 9 Ιουλίου. Όμορφη, ζωντανή, ερωτική όπως πάντα, δεν έχει χάσει τίποτα (μα τίποτα) από τη λάμψη της. Επειδή το comeback της σε μια live σύμπραξη με τη Νατάσσα ήταν δική μου ιδέα ίσως δεν θα έπρεπε να το πω, όμως το λέω- σαν καθαρός ακροατής, όπως το είπα και παραπάνω: Μου είχε λείψει. Και χτες το κατάλαβα ακόμα περισσότερο. Αν άνθρωποι σαν την Αφροδίτη δε μας είχαν στερήσει την παρουσία τους σε εποχές δύσκολες για την ελληνική μουσική, τα πράγματα ίσως ήταν λίγο διαφορετικά.