Saturday, March 15, 2014

Πάμε Ξανά.


 Θα κατέβω με το τρόλεϊ στην Ομόνοια. Γραμμή 2: η Κόκκινη. Αυτή που παίρνω σπάνια. Θα πρέπει να έχω το νου μου στις στάσεις. Μπερδεύω ακόμα τη διαδοχή τους. Συγγρού - Φιξ. Θα ανέβω τη σκάλα. Θα πάρω καφέ. Υπάρχει ακόμα ο Γρηγόρης; Νομίζω ναι. Ο καφές ίδιος. Εσπρέσσο διπλός σκέτος - να με κρατήσει τη νύχτα. 

Θα περάσω ένα - ένα τα μέρη που έβαζα σημάδι. Σε κάθε σταθερή διαδρομή βάζω σημάδια σε περίπτωση που κάποια στιγμή στο μέλλον επιστρέψω. Καμιά φορά νομίζω πως βάζω τα σημάδια για να σιγουρέψω πως κάποια στιγμή στο μέλλον θα επιστρέψω. Αυτή όμως είναι άλλη ιστορία. (Οκέι μπορεί να είναι κι η ίδια τόσα χρόνια.)

Ένα περίπτερο, ένα sex-shop, ο Κωνσταντινίδης, ο Μικρόκοσμος. Ή μήπως ο Μικρόκοσμος είναι πιο κάτω; Σήμερα θα το επιβεβαιώσω και θα το θυμάμαι για τα επόμενα σαββατοκύριακα. Και μετά θα το ξεχάσω μέχρι την επόμενη φορά που θα επιστρέψω. Αν υπάρξει επόμενη φορά, Όποτε κι αν είναι γραμμένο να υπάρξει επόμενη φορά.

"Εκτελούνται εργασίαι". Τότε τουλάχιστον - πριν τέσσερα χρόνια. Κι αυτό ήταν το σύνθημα για να περάσω απέναντι. Δέκα λεπτά αργό περπάτημα. Με τον καφέ να καίει στο χέρι. Αν οι "Εργασίαι" έχουν σταματήσει θα πρέπει να βρω ένα νέο σύνθημα. Κάποιο θα υπάρξει - δε μπορεί. Κάποια σημάδι θα κλείνει το μάτι στη μονιμότητα.

Θα προχωρήσω κατά μήκος τη Φραντζή. Εκεί θα κλείσω τα ακουστικά μου. Θα τα διπλώσω προσεκτικά και θα τα βάλω στην τσέπη. Τελετουργικά, όπως πάντα. Θα ρίξω μια ματιά στην αφίσα. Ο κόσμος θα έχει αρχίσει να μαζεύεται. Θα ανοίξω την πόρτα κι όλα θα είναι οικεία σαν να μην έχει περάσει μια μέρα κι ας έχουν περάσει πάνω από χίλιες. Αυτό το ύπουλο παιχνίδι της μνήμης, που έχει την τάση να παραγράφει το χρόνο που μεσολάβησε από μια στιγμή σε μια άλλη.

Καμαρίνια. Κουβέντες. "Θυμάσαι τότε που..." Μίνι απολογισμοί που θα περάσουν από το μυαλό φευγαλέα, ώσπου να τους διώξει μακριά μια νέα κουβέντα, συζήτηση, σύνθεση εικόνων.

Έναρξη προγράμματος. Άλλο κομμάτι. Άλλη Νατάσσα. Άλλη μπάντα. Κι όμως κάτι θα παραμένει ίδιο. Κάτι θα είναι την ίδια στιγμή παντοτινό και ολοκαίνουργιο. Το σκέφτομαι (εντάξει μπορεί και να το φοβάμαι λίγο) διαρκώς τις τελευταίες μέρες. Συμβαίνει όταν έχεις αυτό το θέμα με τους κύκλους των πραγμάτων. Σημειώνεις σε ανύπαρκτα σημειωματάρια το τέλος και την αρχή ξανά και ξανά. Ξορκίζεις μικρούς θανάτους με ισάριθμες νέες μικρές ζωές. Κι έρχεται μία η άλλη. Καθαρά πράγματα και ξάστερα. Μπορεί ο χρόνος που περνάει να είναι σκληρός κι αμείλικτος, είναι όμως ντόμπρος‧ όσα παίρνει, τόσα δίνει. Κι αν βρεθεί κάτι να χρωστάει το γράφει στο τεφτέρι του.

Απόψε πρεμιέρα στο Σταυρό του Νότου. Τότε ήταν το club. Φέτος είναι η Κεντρική σκηνή. Τότε ήταν Τετάρτες. Φέτος θα είναι Σαββατοκύριακα. Τότε ήμουν άλλος. Φέτος είμαι πάλι άλλος. (Να και κάτι που μένει σταθερό.)

Τα ξημερώματα στο ταξί, οι πρώτες σκέψεις της νέας εποχής θα δώσουν το σύνθημα για την έναρξη ενός ολοκαίνουργιου ομόκεντρου κύκλου. Θα μετρήσω παρουσίες. Θα μετρήσω απουσίες. Θα μετρήσω τα ίδια. Θα μετρήσω τα αλλιώς. Κάποια θα βγουν παραπάνω. Κάποια θα βγουν λιγότερα. Έτσι κυλάει ο χρόνος. Αυτοί είναι οι όροι του παιχνιδιού.


Friday, March 14, 2014

Μαργαρίτες




Πάνε κάποια χρόνια, που η lifo μου είχε ζητήσει να απαριθμήσω τις δέκα πιο αγαπημένες μου ταινίες όλων των εποχών.

Άθλος.

Ξεχωριστή θέση στη λίστα μου κατείχαν οι "Μαργαρίτες" της Vera Chytilova.

Σε λίγες μόλις αράδες αποπειράθηκα να εξηγήσω κάποιους από τους λόγους που αγαπώ τόσο πολύ αυτή την ταινία λέγοντας τα εξής:

"Ο τσέχικος κινηματογράφος της δεκαετίας του 60 έχει δώσει μερικά διαμάντια που στέκονται αυθύπαρκτα στο δικό τους σύμπαν.

Οι «μαργαρίτες» είναι ένα από αυτά τα παράξενα έργα Τέχνης που σου ασκούν μια γοητεία ανεξήγητη και την ίδια στιγμή απόλυτα αυτονόητη.

Η μαχητική φεμινίστρια Vera Chytilova με πρωτοποριακές και αξεπέραστες φιλμικές μεθόδους και εφέ, σκηνοθετεί μια ξέφρενη slapstick κωμωδία για τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία, αποφεύγοντας τα βαρύγδουπα μανιφέστα.

Δυο μυστήρια πλάσματα, που δεν μαθαίνουμε ποτέ ούτε ποιες είναι πραγματικά, ούτε ποια είναι η μεταξύ τους σχέση, παρά μόνο ότι μοιράζονται το ίδιο όνομα, περιφέρονται σαν ξωτικά στον κόσμο των ανδρών προσπαθώντας να τον καταστρέψουν.

Το αποτέλεσμα είναι μια σειρά από ξεκαρδιστικά gags σε ένα εκρηκτικό πολύχρωμο ψυχεδελικό αριστούργημα, το οποίο (εννοείται) κρίθηκε υπερβολικά προκλητικό κι απαγορεύτηκε από την τσέχικη κυβερνηση με το που κυκλοφόρησε."

Μια χαρά αιτιολόγηση, από την οποία ακόμη και σήμερα δε θα άλλαζα ούτε λέξη. 

Μόνο που οφείλω να ομολογήσω ότι παρέλειψα την πιο ουσιαστική απόδειξη της δυναμικής της εν λόγω ταινίας.

Αν μπορούσα λοιπόν - κατόπιν εορτής- να συμπληρώσω τα παραπάνω με μια εικόνα πιο προσωπική θα προσέθετα εκείνη τη νύχτα που το σινεμά κι η ζωή μπερδεύτηκαν τόσο αδιαίρετα, που ήταν αδύνατο να ξεχωρίσεις την αλήθεια από το παραμύθι του σελιλόιντ. 

Όταν η Τσεχοσλοβακία του 1966 έγινε ένα με την Κέρκυρα του 2010 κι οι ξέφρενες Marie I και Marie II μας έκαναν την τιμή να βγουν απ' την οθόνη θρασείες κι ακαταμάχητες, κάνοντας άνω κάτω το δωμάτιο με τον ξέφρενο χορό τους. 

Μέχρι σήμερα δυσκολεύομαι να σκεφτώ μια βραδιά στη ζωή μου που μια ταινία κατάφερε να αποσυμπιέσει τόσο λυτρωτικά ένα σαββατόβραδο με γέλιο  αβίαστο και χειμαρρώδες.

Η Vera Chytilova έφυγε πριν λίγες μέρες από τη ζωή έχοντας αφήσει τη σφραγίδα της ανεξίτηλη στο παγκόσμιο σινεμά.

Ένα μικρό "αντίο" κι ένα ευχαριστώ για εκείνο το μακρινό σαββατόβραδο ο ελάχιστος φόρος τιμής στο έργο και τη ζωή μιας εξαιρετικής δημιουργού.

Αν δεν έχεις δει τις υπέροχες "Μαργαρίτες" της μπορείς να το κάνεις εδώ και τώρα. Αν είσαι τυχερός, μπορεί να σου κάνουν την τιμή να αφήσουν για λίγο το γυαλί και να παίξουν μαζί σου: